Từ đầu quý 1 đến nay và dự kiến cho cả 2013, xi măng là 1 trong những mặt hàng có chỉ số tăng trưởng xuất khẩu vào loại cao nhất. Đến hết tháng 11, tổng số lượng xi măng xuất khẩu đạt ngót 12,5 triệu tấn, so cùng kì năm trước tăng gần 65% . Bình quân mỗi tháng từ đầu 2013 đến nay, xuất khẩu xi măng đạt hơn 1,1 triệu tấn/tháng. Với đà tăng trưởng như giờ, dự kiến 2013 xuất khẩu xi măng chạm mốc khoảng 14 triệu tấn, đạt mức cao nhất từ trước đến nay.

Mặt hàng xi măng được xuất khẩu cốt tử cho 2 thị trường thuộc khu vực Đông Nam Á và Trung Đông. Malaysia, Indonesia là đối tác ở Đông Nam Á du nhập xi măng Việt Nam với số lượng lớn nhất. Xuất khẩu đến nhiều nhà nước, với số lượng tăng kỉ lục, góp phần giải quyết đầu ra cho nghành hàng này, tuy nhiên hiệu quả kinh tế từ xuất khẩu xi măng vẫn còn ở mức thấp. Hệ số đầu tư với giá thành sản phẩm cao cùng với cước phí chuyên chở (bằng đường thủy) chiếm phần không nhỏ, đó là 2 nhân tố kéo lùi hiệu quả xuất khẩu mặt hàng xi măng. Nên biết rằng, để giảm thiểu ô nhiễm môi trường và hạn chế tiêu hao năng lượng, không ít quốc gia thực hành chính sách dùng xi măng nhập cảng thay cho sản xuất trong nước. Sinh sản xi măng quá mức cấp thiết (cung vượt xa cầu) là 1 trong những duyên cớ làm cho một số tài nguyên khoáng sản sớm bị cạn kiệt.

Ngoài việc tăng mạnh chỉ số xuất khẩu, đến hết tháng 11, xi măng tiêu thụ trong nước đạt gần 43 triệu tấn, tăng hơn 10% so cùng kì năm trước. Dự định hết 2013, kể cả phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu, tổng mức tiêu thụ xi măng đạt hơn 60 triêu tấn. So với tổng công suất hiện có, nghành xi măng vẫn tiếp kiến "sống chung” với tình trạng cung vượt cầu. Tại thời khắc đầu tháng 12-2013, toàn ngành xi măng còn tồn kho gần 3 triệu tấn. Trước đây, những tháng cuối năm (kể cả dương lịch và âm lịch) được coi là thời vụ tiêu thụ xi măng (nhằm mục đích đẩy nhanh tiến độ xây dựng) nhưng giờ chỉ số tiêu thụ xi măng luôn ở trong tình thế trầm lắng. Hiện trạng phải cắt giảm công suất hoạt động, bị thua lỗ, thậm chí phải nhượng bán dự án đã và đang xảy ra trong nghành sinh sản xi măng.

Bá Tân